က်ေနာ္လွန္ေလွာၾကည့္မိေသာ အဂၤလိပ္စကားလုံးမ်ား ၅

က်ေနာ ္လွန္ေလွာၾကည့္မိေသာ အဂၤလိပ္စကားလုံးမ်ား ၅

က်ေနာ္ဟာ  dictionary ေခၚ အဘိ၊ဓါန္စာအုပ္ေလးေတြကို အေတာ္ခ်စ္ျမတ္ႏုိးပါတယ္။ ဒီနွစ္ က်ေနာ္တို႕အေျခေနထိုင္တဲ့ ေနာ္ေ၀ ႏုိင္ငံဘာဂင္ၿမိဳ႕မွာ က်ေနာ့ရဲ႕ ပညာေရးကို Bergen University Collegeမွာဆက္တက္ခြင့္ရခဲ့ေတာ့ ေက်ာင္းသြားတက္ရင္းနဲ႕ Oxford English Dictionary 2013 Correction နဲ႕ ၂၀၁၄ မွာ ထုတ္တဲ့ နယူး ေလးကို ၀ယ္ဖတ္ရင္းနဲ႕ ေတြ႕ၿပီးတျခားသူေတြ ကိုလဲ ကိုသိတာေလးေတြကို ရွယ္ခ်င္လို႕ ဒီ ပို႕စ္ေလးကို ဆက္ေရးမိပါတယ္။ သိပီးသားေတြလဲျဖစ္ခ်င္ျဖစ္မွာပါ။ ဒါေပမဲ့ ဖတ္မိရင္ ပိုသတိရသြားတာေပါ့ဗ်ာ။
value added tax (noun) a tax on the amount by which a product rises in value at each stage of its production and distribution
ကုန္ထုတ္လုပ္မႈနွင့္ျဖန္႕ျဖဴးမႈအဆင့္တခုခ်င္းစီမွာ ထုတ္ကုန္ရဲ႕တန္ဖိုးျမင့္တက္လာမႈပမာဏ အေပၚမွာစည္းၾကည္ေသာအခြန္။ (mer verdi avgift လို ့ ေနာ္ေ၀တြင္သံုးသည္။)အဂၤလိပ္လိုဆိုရင္ေတာ့ က်ေနာ္တို႕ VAT လို႕အတိုေခၚၿပီး ေနာ္ေ၀လုိဆိုရင္ေတာ့ MVA လို႕ အတိုေခၚၾကပါတယ္။ က်ေနာ္တို႕ ေနတဓူ၀ ေစ်း၀ယ္ရင္း ေစ်း၀ယ္ေဘာင္ခ်ာေတြမွာ ေတြ႕ရတတ္ပါတယ္။ ဇိမ္ခံပစၥည္းေတြ အရက္တို႕ စီးကရက္တို႕ စတာေတြဟာ MVA , (VAT) မ်ားေလ့ရွိပါတယ္။ သိထားသင့္တယ္လို႕ ယူဆမိတဲ့အတြက္ ေရးသားတင္ျပလိုက္ပါတယ္။

ေနာက္စကားစုတခုကေတာ့ အီဒီယံ အသုံးအႏႈန္းတခုပါ။
know which side one's bread buttered on --- to know what is most advantageous for one. ( ဘယ္ဟာက ကိုယ့္အတြက္ အက်ဳိးျဖစ္ထြန္းဆုံျဖစ္ေစမလဲ ဆိုတာသိပါတဲ့။ အထူးသျဖင့္ လူငယ္ေတြ ကိုယ့္ဘ၀ရဲ႕ carrier or professional လမ္းေၾကာင္းတခုခုကို ေရြးခ်ယ္တဲ့အခါ ကိုယ့္ ဘယ္ က႑မွာ အစြမ္းထက္သလဲ ပိုေတာ္သလဲ ဆိုတာ သိၿပီး အဲဒီ ပိုေတာ္တဲ့ အရည္အေသြးကို မ်ားမ်ားသုံးတဲ့ လမ္းေၾကာင္းကို ေရြးခ်ယ္မိဖုိ႕ပါပဲ။ ကိုယ္က သခ်ၤာေတာ္ရင္ အင္ဂ်င္နီယာလမ္းေၾကာင္းကို ေရြးခ်ယ္ အစသျဖင့္လိုဟာမ် ဳိးေပါ့။ (သူမ်ားေတြကိုသာေျပာေနတယ္ က်ေနာ့အသက္ ၄၀ ကိုအေတာ္ေက်ာ္လာၿပီးတာေတာင္ ကယ္၇ီးယာ တခုခု တိတိက်က်မရွိေသးဘူး။ ဒါကလဲ က်ေနာ္တို႕ရဲ႕ ဘ၀ေပးအေျခအေနအရေပါ့ဗ်ာ။ ေတာ္လွန္ေရးလုပ္တဲ့အခ်ိန္ကာလတခုက ေတာ္လွန္ေရးက ေပးတဲ့ တာ၀န္ေတြကို ထမ္းေဆာင္ရတာေလ။ အၿမဲတန္းကြန္ျပဴတာတို႕ စားပြဲထိုင္အလုပ္တို႕ခ်ည္းလုပ္ရတာမွ မဟုတ္တာကို။ ၄၀ ေက်ာ္မွ ပညာေရးလမ္းေၾကာင္းကို ျပန္စမိလို႕ဒီလိုျဖစ္တာပါလို႕ ျပန္ေျဖသိ္မ္႕ေတြးပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေတာ္လွန္ေရးလုပ္ခဲ့တာအတြက္ ဘယ္ေတာ့မွ ေနာင္တမရသလို အၿမဲတန္းဂုဏ္ယူေနဆဲပါ။)
ကဲအာလူးမဖုတ္ေတာ့ဘဲ အထက္က အီဒီယံေလးရဲ႕ ဥပမာေလးေတြ ဆက္ၾကည့္ၾကည့္မယ္။
He'll do it if his boss tells him to. He knows which side  his bread is buttered on. (သူဟာ သူ႕ရဲ႕ အရာရွိသို႕မဟုတ္ အလုပ္ရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္က ဒါကို လုပ္ဖို႕ သူ႕ကို ေျပာလာတဲ့အခါ သူဒါကို လုပ္လိမ့္မယ္။ သူဟာ ဘယ္ေပါင္မုန္႕ရ႕ဲ ဘယ္ဖက္ျခမ္းမွာ ေထာပတ္သုတ္ရမယ္ဆိုတာ သိတယ္။ လို႕ အဓိပၸါယ္ရပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ ပထမ ၀ါက်မွာ ၀ိဘတ္ ျဖစ္တဲ့ to ၀ါက်ရဲ႕ ေနာက္ဆုံးမွာ ထားလိုက္တာကို သတိျပဳမိဖုိ႕ရယ္ ဒုတိယ ၀ါက်မွာ relative pronoun အသုံးအႏႈန္းေလးျဖစ္တဲ့ which side his bread ဆိုတာကို သုံးထားပုံေလးတို႕ကို ေတြ႕ရွိရတာ ေနာက္ဆုံး which side အေပၚမွာ သက္ေရာက္တဲ့ on ကို ေနာက္ဆုံးမွာ ထားသုံးထားတာေလးေတြကို သတိျပဳမိရင္း အဂၤလိပ္စာ ေလ့လာမႈ တိုးတက္လာႏိုင္ၾကလိမ့္မယ္လို႕ ေမွ်ာ္လင့္မိပါတယ္။
ေက်ာ္ထင္


 ေဖာ္ထားမည္႔စာကိုဒီေနရာမွာေရးပါ ေခါက္ထားမည္႔စာကိုဒီေနရာမွာေရးပါ

အရပ္ဘက္-စစ္ဘက္ဆက္ဆံေရး (စိန္ေခၚမႈ အပိုင္း၂)

အရပ္ဘက္စိုးမိုးမႈသည္ ထိုလုပ္ေဆာင္မႈမ်ားအားလုံးစုစုေပါင္း၏ရလာဒ္ (collective result) ျဖစ္သည္။ တစုံတခုေသာအကန္႕အသတ္ႏွင့္ျဖစ္ေသာအခ်က္အလက္တခုခု မရွိပ်က္ကြက္သြားျခင္းေသာ္၄င္း အားနည္းသြားျခင္ေသာ္၄င္း (ဥပမာအားျဖင့္ စစ္ဘက္အရာရွိတပ္ဖြဲ႕မ်ားအတြင္း ႏုိ္င္ငံေရးႏွင့္ကင္းေသာပညာရွင္ပီသမႈ၀ါဒထြန္းကားမႈ ယဥ္ေက်းမႈ ေသာ္၄င္း၊ စြမ္းအားရွိေသာလုံေလာက္စြာဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေသာ အရပ္ဘက္လူမႈ လူ႕အဖြဲ႕ အစည္း(civil society) စသည္တခုခုအားနည္းသြားျခင္း) အရပ္ဘက္စိုးမိုးမႈအား ဒုကၡေရာက္ပ်က္စီးေစႏုိင္ပါသည္။ ထို႕အျပင္ ထိုခြ်တ္ယြင္းအားနည္းခ်က္မ်ားတြင္ ဥပေဒ ပညာရွင္မ်ား၊ ႏုိင္ငံေရးသမားမ်ားက အရပ္ဘက္ထိန္းခ်ဳပ္မႈကို အားေပးျဖည့္စြမ္းသည့္ ဥပေဒအခ်က္အလက္မ်ားကိုပို၍ေရးသားျဖည့္စြက္ျခင္းသက္သက္ျဖင့္ ထိုလစ္ဟာခ်က္မ်ားကို မျဖည့္ဆည္းေပးနုိင္ဟူသည့္ အခ်က္လည္းပါ၀င္ေၾကာင္းအခိုင္အမာညႊန္ျပေပသည္။
    ထိေရာက္ေသာအရပ္ဘက္ထိန္းခ်ဳပ္မႈ၏အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈတခုမွာ စစ္ဘက္ေခါင္း ေဆာင္မ်ားက တခ်ဳိ႕ေသာစစ္ဘက္ဆိုင္ရာ ပညာရွင္ေရးရာက႑မ်ားတြင္ အရပ္ဘက္ေရး ေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္မႈမ်ားကို လက္ခံေကာင္းလက္ခံလာႏုိ္င္ျခင္းပင္ျဖစ္ သည္။ ထင္ရွားေသာဥပမာမ်ားမွာ တမ် ဳိးသားလုံးဆိုင္ရာမဟာဗ်ဴဟာႏွင့္ကာကြယ္ေရးစီမံ ခ်က္မ်ား။စစ္ဘက္တို႕၏အခန္းက႑ႏွင့္လုပ္ငန္းတာ၀န္မ်ား၊ စစ္ဘက္ဆိုင္ရာဘတ္ဂ်က္၊ စစ္သားသစ္စုေဆာင္းေရးႏွင့္စစ္သင္တန္းဆိုင္ရာအေလ့အက်င့္မ်ား၊ စစ္ဘက္ဆိုင္ရာဖြဲ႕ စည္းပုံ၊ လက္နက္အမ် ဳိးအစားႏွင့္ အေရအတြက္မ်ား စသည္တို႕ျဖစ္ေပသည္။ ဒီမိုကေရစီႏုိင္ငံတႏုိင္ငံတြင္ အရပ္ဘက္ ႀကီးၾကပ္မႈ (civilian oversight) သည္ က်ယ္ျပန္႕ေသာအတိုင္းအတာရွိႏုိင္ၿပီး တျဖည္းျဖည္းႏွင့္ အစိတ္အပိုင္းအားလုံးလုိလုိသို႕ ေရာက္ရွိႏုိင္ေပသည္။ သုိ႕ေသာ္ ထိုအရပ္ဘက္ထိန္းခ် ဳပ္မႈသည္ စစ္ဘက္ဆိုင္ရာပညာရွင္ ပီသမႈ၀ါဒအား လုိအပ္ခ်က္တခုအျဖစ္ လက္ခံမႈလည္းျပဳရေပမည္။စစ္ဘက္တို႕အခန္းက႑ မ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ကန္႕သတ္ခ်က္မ်ားဆိုင္ရာ ထင္ရွားေသာမ်ဥ္းေၾကာင္းမ်ား ႏွင့္ စစ္ဘက္ တို႕၏အခန္းက႑အေပၚထိုအခန္းက႑သည္ သင့္ေတာ္မွ်တသည္ဟု စစ္သားမ်ားႏွင့္ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းအၾကား က်ယ္ျပန္႕ေသာ သေဘာ တူညီခ်က္မ်ား ရွိျခင္းသည္ မရွိမျဖစ္လုိ အပ္ေသာအေရးႀကီးသည့္အခ်က္မ်ားျဖစ္ေပသည္။ မ်ားစြာေသာ အရပ္ဘက္-စစ္ဘက္ဆိုင္ ရာႏွင့္ပတ္သက္၍ ေလ့လာသိကြ်မ္းထားသူမ်ားကယခုအခ်ိန္အခါ၌ ေတာင္အာဖရိကတြင္ ထိုသုိ႕ေသာ သေဘာတူညီခ်က္သည္ အေရးႀကီးေသာ အေၾကာင္းအရာအစ္ရႉး ျဖစ္သည္ဟု ထင္ျမင္ၾကသည္။
    ကမၻာ့ဘဏ္(World Bank)၊ ႏုိင္ငံတကာေငြေၾကးရန္ပုံေငြအဖြဲ႕ International Monetary Fund(IMF) ႏွင့္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၊အဂၤလန္ႏွင့္ ျပင္သစ္တို႕ကဲ့သုိ႕ေသာ အလႉရွင္ႏုိင္ငံမ်ားက အာဖရိကလက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႕မ်ားကိုျပဳျပင္ေျပာင္းလဲရန္၊ အရပ္ဘက္-စစ္ဘက္ဆက္ဆံေရးကို တိုးတက္ေစရန္ႏွင့္ လက္နက္ကိုင္ရုန္းကန္ေတာ္လွန္လႈပ္ရွားမႈ ကာလမ်ားမွတိုက္ခုိက္ေရးစစ္သားအေဟာင္းမ်ားအား လက္နက္မ်ားျဖဳတ္သိမ္းရန္ စသည္ တို႕အတြက္လုပ္ေဆာင္မႈအတိုင္းအတာမ်ားကို လူမႈစီးပြားေရးဘ၀ျပန္လည္ဖြဲ႕စည္းျခင္း (socialeconomic restructuring) အစီအစဥ္တခုလုံးလုပ္ေဆာင္မႈ၏ လိုအပ္ေသာ အစိတ္ အပိုင္းအျဖစ္ သေဘာေပါက္နားလည္လာပုံရေပသည္။ အတိုခ်ဳပ္အားျဖင့္ဆိုရလွ်င္ စစ္တပ္ဖြဲ႕မ်ားအား စစ္တပ္လ်ားမ်ားသို႕ျပန္ရန္သာေငြေၾကးကို အသုံးျပဳ၍ ေငြေၾကးကို သိမ္းဆည္းထားကာ လိုအပ္ေသာေနရာမ်ားတြင္သာေကာင္းစြာအသုံးျပဳရန္ျဖစ္ေပသည္။ ဖြံ႕ ျဖိဳးၿပီးႏုိင္ငံမ်ားသည္ ၄င္းတို႕၏စစ္တပ္ဖြဲ႕မ်ားနွင့္အာဖရိကႏုိင္ငံမ်ား၏စစ္တပ္ဖြဲ႕မ်ားအၾကား နီးစပ္ေသာဆက္ႏႊယ္မႈႀကိဳးမ်ားကိုတိုးတက္ေစျခင္းျဖင့္ေသာ္၄င္း(အဖြဲ႕အစည္းလုပ္ထုံးလုပ္နည္းဆိုင္ရာယဥ္ေက်းမႈအရ ႏွစ္သက္ဖြယ္ရာမရွိသည့္ပုံေပၚေသာ္လည္း စိတ္ေ၇ာကိုယ္ပါ အက်ဳိးရွိေသာတာ၀န္ေရႊ႕ေျပာင္းမႈ(salutary transfer) ကိုေအာင္ျမင္ ေစျခင္း)၊စစ္ဘက္အရာ ရွိမ်ားအတြက္ ၿပီးျပည့္စုံေသာအရပ္ဘက္ဆိုင္ရာပညာေပးေရးအစီအစဥ္မ်ား (comprehensive civic-educations program)မ်ားေဆာင္ရြက္ျခင္းျဖင့္ေသာ္၄င္း၊၊ လက္နက္ ျဖဳတ္သိမ္းေရးလုပ္ငန္းအစီအစဥ္မ်ား (demobilization programs) ကိုကူညီေပးျခင္း တို႕ျဖင့္ ေသာ္၄င္း ကူညီေပသည္။
    ထုိ႕အျပင္ မဟာဗ်ဴဟာပတ္၀န္းက်င္ဆိုင္ရာတြင္ အေျပာင္းအလဲျမန္ဆန္ေန ေသာယ ခုလိုကာလမ်ဳိးတြင္ အာဖရိကသည္ မဟာဗ်ဴဟာဆိုင္ရာေလ့လာမႈမ်ား၊ အမ်ဳိးသားလုံျခံဳေရး ႏွင့္ ပဋိပကၡဆိုင္ရာစီမံခန္႕ခြဲမႈ စသည္တို႕တြင္ ဗဟုသုတကြာဟခ်က္ရွိမႈကို ခံစားရလ်က္ရွိေပ သည္။ ေလ့လာေရးအဖြဲ႕အစည္းမ်ား သုေတသနျပဳသူမ်ားသည္ ထိုကဲ့သုိ႕ေသာအေရးအရာ ကိစၥမ်ားအေပၚတြင္ လက္ေတြ႕ျဖစ္ပ်က္ေနေသာကြင္းျပင္ႏွင့္ခ်ိန္ထိုးၾကည့္ေသာေလ့လာမႈမ်ား နည္းပါးလ်က္ရွိေနေပသည္။ ေတာင္အာဖရိက (South Africa)၊ ႏုိက္ဂ်ီးရီးယား (Nigeria) ႏွင့္ အီဂ်စ္ (Egypt) ႏုိင္ငံတို႕မ်ွတြင္သာ ကာကြယ္ေရးဆိုင္ရာအစ္ရႉးႏွင့္ပတ္သက္၍ ပညာရွင္ ပီသစြာစနစ္တက်ေလ့လာဆန္းစစ္ခ်ဥ္းကပ္မႈ တစုံတခုကိုျပဳလုပ္ပုံရေပေသးသည္။ ေတာင္အာဖရိကသုေတသနအဖြဲ႕အစည္းမ်ားသည္ ႏိႈင္းယွဥ္ခ်က္အားျဖင့္ေျပာရလွ်င္ တစုံတ ရာဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္ေနၿပီဆိုႏုိင္ေသာ္လည္း အစုိးရကေပးေသာသတင္းအခ်က္အလက္မ်ား ကိုသာ လုံး၀မွီခိုလ်က္ရွိေနေပသည္။ အရပ္ဘက္စိုးမိုးမႈႏွင့္ စစ္ဘက္တာ၀န္ခံမႈတို႕ကို ေမွ်ာ္ လင့္ခ်က္ထားရွိေသာ မည္သည့္ႏုိ္င္ငံတခုခုတြင္မဆို စစ္ဘက္ေရးရာအပါအ၀င္ျဖစ္ေသာ မူ၀ါ ဒဆိုင္ရာအေရးအရာကိစၥမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ လြတ္လပ္ေသာ ရွင္သန္အားေကာင္းေသာ က်ယ္ျပန္႕ထိေရာက္ေသာ ေဆြးေႏြးမႈမ်ားသည္ မရွိမျဖစ္လိုအပ္ေပသည္။ စစ္ဘက္ေရးရာႏွင့္ ကာကြယ္ေရးအေၾကာင္းအခ်င္းအရာအစ္ရႉးတို႕ကို ေလ့လာေသာ အစိုးရမဟုတ္ေသာအဖြဲ႕ အစည္းမ်ား (Nongovenmental organizations NGOs) ၊တကၠသိုလ္မ်ား သုေတသနဌာန မ်ား၏ လုပ္ေဆာင္မႈမ်ားကို တိုးျမွင့္ေပးရန္မရွိမျဖစ္လိုအပ္လ်က္ရွိေနေပသည္။ ႏုိင္ငံေရးအရ မွန္ကန္ေအာင္ ထိန္းေက်ာင္းတည့္မတ္ေပးသည့္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား အာဖရိကတိုက္ေပၚတြင္ ပိုလွ်ံစြာတည္ရွိေနၿပီးျဖစ္ေပသည္။ လုိအပ္ေနေသာအရာမွာ လူ႕အခြင့္အေရးဆိုင္ရာအဖြဲ႕ အစည္းမ်ားႏွင့္ပညာရပ္ပိုင္းဆိုင္ရာအရအႀကံျပဳေျပာဆိုေသာအဖြဲ႕မ်ား (advocacy groups) မ်ားကမလုပ္ေဆာင္ႏုိင္ေသာ လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႕မ်ားပါ၀င္ပတ္သက္ေနေသာ က်ယ္ျပန္႕ ေသာအေရးအရာမ်ားကို ထိေတြ႕ကိုင္တြယ္လုပ္ေဆာင္မည့္ ပညာရွင္ဆန္ေသာမဟာဗ်ဴဟာ ေျမာက္ေလ့လာေရးဆိုင္ရာအဖြ႕ဲအစည္းမ်ား (professional strategic -studies organizations) ပင္ျဖစ္ေပသည္။
မိမိဘာသာျပန္တင္ျပေနေသာ အရပ္ဘက္-စစ္ဘက္ဆိုင္ရာဘာသာျပန္ေဆာင္းပါးမ်ားမွ ကူးယူအသုံးျပဳျခင္းမ်ားျပဳလုပ္ပါက မိမိ၏ ခြင့္ျပဳခ်က္ယူ၍ေသာ္၄င္း အနညး္ဆုံး ကူးယူသူေရးသားေဖၚျပေသာ ေဆာင္းပါး စာတမ္းစသည္တုိ႕တြင္ ေအာက္ေျခမွတ္စု footnote မ်ားျဖင့္ မည္သည့္ေနရာမွကူးယူေဖၚျပခဲ့ေၾကာင္းေဖၚျပေပးရန္။ ေက်ာ္ထင္ ဘာသာျပန္သူ ဖုံး ၀၀၄၇ ၉၉၂၅၁၉၈၈ ေနာ္ေ၀ႏုိင္ငံ။
ေဖာ္ထားမည္႔စာကိုဒီေနရာမွာေရးပါ ေခါက္ထားမည္႔စာကိုဒီေနရာမွာေရးပါ

အရပ္ဘက္-စစ္ဘက္ဆက္ဆံေရး (စိန္ေခၚမႈ အပိုင္း၁)

စိန္ေခၚမႈ

    အာဖရိကကဲ့သို႕ေသာ ရုန္းရင္းဆန္ခတ္ျဖစ္ေသာ အထိန္းရအသိမ္းရခက္ေသာေဒသ တြင္ ေပၚထြန္းလာေနေသာ ဒီမိုကေရစီႏုိင္ငံမ်ား၏ ဗဟိုက်ေသာျပႆနာမွာ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ ေရးအတြက္ လုံေလာက္ေသာတည္ၿငိမ္မႈကို မည္သုိ႕ေသခ်ာေစမည္နည္း ဟူသည္ပင္ျဖစ္ သည္။တည္ၿငိမ္မႈသည္ တျခားမ်ားစြာမ်ားအၾကား၌ ထိေရာက္ေသာစစ္တပ္ဖြဲ႕မ်ားအပါအ၀င္ ျဖစ္ေသာ သင့္တင့္လုံေလာက္ေသာ လူမႈေရးဆိုင္ရာထိန္းခ် ဳပ္ေရးယႏၱရားမ်ား (social-control mechanism) မ်ားလိုအပ္ေပသည္။ အရပ္ဘက္-စစ္ဘက္ဆက္ဆံေရးဆိုင္ရာျပႆ နာမ်ားသည္ ေပၚထြက္လာေနေသာဒီမိုကေရစီႏုိင္ငံမ်ားတြင္ ပို၍အေရးတႀကီးအေဆာတလ်င္ အေရးယူေဆာင္ရြက္ရမည့္အရာျဖစ္လာေနေပသည္။ သို႕ေသာ္လည္းယင္းအရာမ်ားသည္ ပို၍တည္ေဆာက္ထားၿပီးေသာအစိုးရမ်ားတြင္ျဖစ္ပ်က္ေနသည့္ ျပႆနာမ်ားတြင္ ပုံစံအားျဖင့္ တူညီေပသည္။ ယင္းျပႆနာမွာ ႏုိင္ငံအတြက္အမႈထမ္းေဆာင္ေနေသာ စစ္တပ္ဖြဲ႕မ်ားသည္ သူတို႕အတြက္ရည္စူးသတ္မွတ္ထားေသာရည္မွန္းခ်က္မ်ားကိုသာျဖည့္ဆည္း၍ ႏုိင္ငံ၏အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို မၿခိမ္းေျခာက္ရန္ျဖစ္ေပသည္။
    စစ္တပ္သည္ ဆုံးျဖတ္ခ်က္မ်ားခ်မွတ္ျခင္းဗဟိုဌာနမ်ားႏွင့္ ၄င္း၏ နီးကပ္စြာတည္ရွိေန မႈေၾကာင့္ ၄င္း၏ လုပ္သက္ရင့္အမိန္႕ေပးအရာရွိမ်ား သက္ဆုိင္ရာက႑ဌာနမ်ား တြင္ဦး ေဆာင္ေနေသာ အဆင့္ဆင့္ေသာအရာရွိမ်ားကို ျဖတ္သန္းလ်က္ မူ၀ါမ်ားအေပၚတြင္ ၾသဇာ လႊမ္းမိုးရန္ စြမ္းအားအရွိဆုံးေသာေနရာတြင္ ရွိေနေပသည္။ သို႕ေသာ္ျငားလည္း ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုး တက္ဆံႏုိင္ငံမ်ား၌ စစ္တပ္တြင္ ဗ်ဴရိုကေရစီအဖြဲ႕အစည္းမ်ားအားလုံးမ်ားၾကား၌ စြမ္းအားအရွိ ဆုံးျဖစ္ေစမည့္ အရင္းအျမစ္မ်ားရွိေနေပသည္။ စစ္တပ္ဖြဲ႕မ်ား၏ ဖြဲ႕စည္းထူေထာင္မႈမ်ားက ေအာက္ပါအခ်င္းအရာမ်ားကို ရယူပိုင္ဆုိင္ထားတတ္ၾကေပသည္။
    ၁။ အဖြဲ႕အစည္းဆိုင္ရာႏွင့္ ေထာက္ပံ့ျဖည့္တင္းေရးဆိုင္ရာ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္မႈက႑ မ်ားတြင္ (organizational and logistical autonomy) လူ႕အဖြဲ႕အစည္း၏က်န္သည့္ အစိတ္အပိုင္းထက္ အဆင့္ျမင့္ျမင့္ရယူထားျခင္း။
    ၂။ စီမံခန္႕ခြဲမႈဆိုင္ရာက်ြမ္းက်င္သည့္အစုအဖြဲ႕မ်ားရွိေနျခင္။ ႏွင့္
    ၃။ ႏုိင္ငံ၏ အင္အားသုံး၍ အတင္းအက်ပ္ျပဳလုပ္ေစႏုိင္ေသာယႏၱရားက႑မ်ားအား အသုံးျပဳမႈကို လႊမ္းမိုးႏုိ္င္သည့္ အနီးအနား၌ ရွိေနမႈ။
    စစ္တပ္ဖြဲ႕မ်ားသည္ အင္အားကို အသုံးျပဳ၍ ( force majeure) အာဏာကို သိမ္းပိုက္ ရန္ရည္ရြယ္ေသာ တသီးပုဂၢလမ်ား အုပ္စုမ်ား၏ လႊမ္းမိုးလုိမႈမ်ားအေပၚ လိုက္နာလုပ္ေဆာင္ လိုေသာ အညွာလြယ္မႈမ်ား ရွိလာခဲ့ၿပီးလည္းျဖစ္ၿပီး ဆက္လက္၍လည္း ၇ွိေနလိမ့္ဦးမည္ျဖစ္ ေပသည္။ အညီအမ်ွအားျဖင့္ တသီးပုဂၢလစစ္ဘက္အမိန္႕ေပးအရာရွိမ်ားကလည္း သူတို႕၏ လုပ္ပိုင္ခြင့္အာဏာကို အလြဲသုံးစားျပဳၿပီး သူတို႕၏တပ္ဖြဲ႕မ်ားကို အစိုးရအား အာခံ ဆန္႕က်င္ေသာ တပ္ဖြဲ႕မ်ားအျဖစ္ေျပာင္းလဲႏုိင္ေသာ အႏၱရာယ္တခုသည္လညး္ စစ္တပ္သည္ သာလွ်င္ တခုတည္းေသာ ထိထိေရာက္ေရာက္လည္ပတ္ႏုိင္ေသာအဖြဲ႕အစည္းအျဖစ္ တည္ရွိ ေနေသာေနရာမ်ားတြင္ သိသိသာသာႀကီးႀကီးမားမားရွိေနေသာအရာျဖစ္ေပသည္။
    ထိုျမင္ေနရေသာျခိမ္းေျခာက္မႈမ်ားရွိေနသည့္အေျခအေနတြင္ အရပ္ဘက္အုပ္ခ်ဳပ္မႈ ကို အေကာင္းဆုံးထူေထာင္မည္နည္း။ ထိေရာက္မႈျဖစ္ေအာင္မည္သုိ႕ျပဳလုပ္မည္နည္း။
တခုမွတ္မိရန္အေရးႀကီးသည္မွာ ေသခ်ာ၍အဖြဲ႕အစည္းပုံစံတက်လည္ပတ္လုပ္ေဆာင္ ႏုိင္ေသာ အရပ္ဘက္စိုးမိုးမႈ(securely institutionalized civilian control) တည္ရွိေသာေနရာသည္ အရွည္သျဖင့္တည္ရွိလာခဲ့ၿပီျဖစ္ေသာတမ်ဳိးသားလုံးဆိုင္ရာအစဥ္ အလာမ်ား၊ ျအစိုးရ၊ အရပ္ဘက္ဆိုင္ရာအဖြဲ႕အစည္း ႏွင့္ စစ္ဘက္ကိုယ္တိုင္တုိ႕အား သက္ေရာက္ေသာ ပုံစံတက်ႏွင့္ ပုံစံတက်မဟုတ္ေသာ လုပ္ေဆာင္မႈအတိုင္းအတာမ်ား (formal and informal measures) ပါ၀င္ေသာ ေရာေႏွာတည္ရွိေနသည့္ တစုံလုံး အေျခ အေနမ်ား တို႕မွ ထုတ္လုပ္လုိက္ေသာ ရလာဒ္ျဖစ္ေပသည္။ ထိုအေျခအေနတစုံလုံးက စစ္ဘက္တို႕လည္ပတ္လုပ္ေဆာင္ေသာ ေဘာင္ကို သတ္မွတ္ေပးေပသည္။ ေလာေလာဆယ္ ရည္မွန္းခ်က္မ်ားအတြက္ ထိုလုပ္ေဆာင္မႈအတိုင္းအတာမ်ားကို အုပ္စု ၃ ခုခြဲျခားႏုိင္ေပသည္။

၁။ ႏုိင္ငံတကာဥပေဒမ်ား၊ ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒ သို႕မဟုတ္ ဥပေဒျပဌာန္းမႈမ်ား (ျဖစ္ေလ့ရွိတတ္သည္မွာ တ၀က္တပ်က္ဖြဲ႕စည္းပုံဆိုင္ရာ ႏွင့္ အမ်ဳိးသားလုံၿခံဳေရးဆိုင္ရာ သို႕မဟုတ္ ကာကြယ္ေရးဆိုင္ရာဥပေဒမ်ား- a quasi-constitutional national-security or defense act) မွ ဆင္းသက္လာေသာ သို႕မဟုတ္ ပါ၀င္ေသာ လုပ္ေဆင္မႈအတိုင္းအတာမ်ား သည္ ပထမအမ်ဳိးအစားျဖစ္ျခင္း။
၂။ ဒုတိယအမ် ဳိးအစားအုပ္စုမွာ နိဳင္ငံ၏ ပုံစံတက်ျဖစ္ေသာ အာဏာစက္ကြင္းေဘာင္အျပင္ သို႕က်ေရာက္ေနတတ္ေသာ လုပ္္ေဆာင္မႈမ်ားျဖစ္ၿပီး အရပ္ဘက္လူ႕အဖြဲ႕အစည္း (civil society) ႏွင့္ပတ္သက္စပ္ဆိုင္ေပသည္။ ၄င္းတို႕အနက္ သိသာထင္ရွားေသာအရာမ်ားမွာ သတင္းမီဒီယာ၏အခန္းက႑၊ လြတ္လပ္ေသာပညာရွင္ဆိုင္ရာအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ ႏုိင္ငံ၏ ႏုိင္ငံေရးအစဥ္အလာမ်ားႏွင့္ ထိုကဲ့သို႕ေသာအ၇ာမ်ားျဖစ္ေပသည္။
၃။ ေနာက္ဆုံးလည္းျဖစ္ၿပီးအလြန္လည္းအေရးႀကီးသည့္အရာမွာ ထိုအေပၚကတင္ျပခဲ့ေသာအရာမ်ားသည္ စစ္ဘက္တို႕ကိုယ္တိုင္နွင့္လညး္ဆက္စပ္ေနၿပီး ။ စစ္ဘက္၏ ယဥ္ေက်းမႈ၊ စစ္တပ္အတြင္း စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းမ်ာ၏ စနစ္တို႕၏ သဘာ၀ နွင့္ စစ္ဘက္တို႕၏ တာ၀န္ႏွင့္ အခန္းက႑မ်ားကို လမ္းညႊန္ေနေသာ အဓိကလမ္းညႊန္မူ၀ါဒ မ်ား စသည္တို႕ျဖစ္ေပသည္။
(ယခင္က က်ေနာ္ဘာသာျပန္သည့္အရပ္ဘက္စစ္ဘက္ဆက္ဆံေရး အခန္းဆက္ေဆာင္းပါးမ်ားကို စည္းလုံးျခင္းသည္အင္အား ၀က္ဘ္ဆိုက္တြင္ အခန္းဆက္ အပတ္ေပါင္းမ်ားစြာတင္ျပခဲ့ပါသည္။ ယခုအခါ က်ေနာ့ဘေလာ့တြင္ ဆက္လက္တင္ျပပါမည္။)
ေဖာ္ထားမည္႔စာကိုဒီေနရာမွာေရးပါ ေခါက္ထားမည္႔စာကိုဒီေနရာမွာေရးပါ

က်ေနာ္လွန္ေလွာၾကည့္မိေသာ အဂၤလိပ္စကားလုံးမ်ား (၄)

က်ေနာ္ဘေလာ့ မေရးျဖစ္ခဲ့သည္မွာ ၾကာၿပီ။ ဒီေန႕ေတာ့ အရပ္ဘက္စစ္ဘက္ဆက္ဆံေရး ကိုလည္း ဆက္၍ဘာသာျပန္ျဖစ္ၿပီးေနာက္တြင္ေတာ့ ဘေလာ့ ဆီျပန္ၾကည့္ျဖစ္မိ၍ ေရးသား လိုစိတ္ေပၚေပါက္လာသည့္အတြက္ က်ေနာ္လွန္ေလွာၾကည့္ေသာ အဂၤလိပ္စကားလုံးမ်ား  (၄) ကို ေရးရန္ စိတ္ရွိလာပါသည္။ ဒီေန႕က်ေနာ္ေရးသားတင္ျပလိုသည့္ အဂၤလိပ္စကားလုံးတခုမွာ window -dressing  ဆိုေသာ ေ၀ါဟာရ တလုံးျဖစ္ေပသည္။ ထိုေ၀ါဟာရကို Collins English Dictionary တြင္ ေအာက္ပါအတိုင္းဘာသာျပန္ထားေပသည္။ 1. the art of arranging goods in shop windows in such a way to attract customers. ေဖါက္သည္မ်ားကို ဆြဲေဆာင္ရန္အတြက္ ေစ်းဆိုင္ျပဴတင္းေပါက္မ်ားတြင္ ကုန္ပစၥည္းမ်ားအစီအစဥ္ခင္းက်င္းသည့္ အနုပညာ သို႕မဟုတ္ အတတ္ပညာ။ 2. an attempt to make something seem better than it is by stressing only its attractive features. ထိုအဂၤလိပ္စာဘာသာျပန္ခ်က္ကို ေသေသခ်ာခ်ာ ျပန္ဖတ္ယူလွ်င္ အဂၤလိပ္စာႏွင့္ပတ္သက္၍ မ်ားစြာတိုးတက္ႏုိင္ပါသည္။ အဓိပၸါယ္မွာ တစုံတရာအား ၄င္းတြင္ရွိသည္ထက္ ပို၍ေကာင္းသည့္ပုံေပါက္ေအာင္ ၄င္း၏ ဆြဲေဆာင္မႈရွိသည့္အပိုင္းမ်ားကိုသာ အဓိကဦးစားေပး ေဖၚျပျခင္းအားျဖင့္ ႀကိဳးစားျခင္း။ ဟူ၍ အဓိပၸါယ္ရေပသည္။ က်ေနာ္ပဲအဂၤလိပ္စာအဖတ္နညး္သြားလို႕လား မသိပါ။ ထိုစာေၾကာင္းကို ၂ ေခါက္ ၃ ေခါက္ ျပန္ဖတ္ယူမွ နားလည္သြားေပသည္။ ထိုအဓိပၸါယ္ရွင္းလင္းခ်က္တြင္ make ေနာက္တြင္ object ခံ၍ verb 1 လိုက္ႏုိင္သည္ကို ၄င္း။ seem တို႕ appear , stay, get စသည္တို႕ေနာက္တြင္ adjective တခါတည္းလိုက္လာႏုိင္သည္ကို၄င္း တပါတည္း ေလ့လာသြားႏုိင္ေပသည္။ ထို အဓိပၸါယ္ရွင္းလင္းခ်က္ ၀ါက်ေရးသားပုံေလးအား တအားသေဘာက်ေနမိသည္။
ထိုဒုတိယအဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္တြင္ တကယ္ရွိသည္ထက္ ဟု ဆိုသျဖင့္ မရိုးသားသည့္သေဘာ ကိုလည္း စာဖတ္သူမ်ားရိပ္မိနုိင္ပါသည္။ ပါးနပ္စြာအလိပ္မခံရဖို႕ ေစ်းကြက္စီးပြားေရးစနစ္တြင္ ေစ်း၀ယ္သူမ်ား သတိခ်ပ္ၾကဖို႕ျဖစ္သည္။ ထိုဒုတိယအဓိပၸါယ္ရွင္းလင္းခ်က္တြင္ တြဲ၍ပါလာေသာ နမူနာ၀ါက်ေလးကို ေလ့လာၾကည့္ေစခ်င္ပါသည္။
Do you think that the president's calling for an investigation is window-dressing og do you think he actually means to do something? သမတ၇ဲ႕စုံစမ္းစစ္ေဆးေရးျပဳလုပ္ရန္ဖိတ္ေခၚခ်က္အေပၚ မင္းအေနနဲ႕ အျပေကာင္းေအာင္ျပဳလုပ္တယ္လို႕ထင္သလား။ ဒါမွမဟုတ္ သူ႕အေနနဲ႕ တခုခုကို ျပဳလုပ္ေစခ်င္လိုတဲ့ ဆႏၵတကယ္ရွိတယ္လို႕မင္းထင္သလား။ အဲဒီစာေၾကာင္းမွာလည္း that clause ပါတဲ့ ေမးခြန္းကိုေလ့လာႏုိင္ပါတယ္။ Do you think ကိုသာ ေမးခြန္း word order ျဖင့္ေရးရန္ျဖစ္ၿပီး that clause ေနာက္မွာပါလည္သည့္ ၀ါက်ကို affirmative sentence အျပဳ၀ါက်သာေရး၇န္ျဖစ္သည္။ that clause ပါသည့္ ၀ါက်တခုကိုေလ့လာၾကည့္ပါ။ How long do you think (that) we should wait? ငါတို႕ဘယ္ေလာက္ၾကာၾကာေစာင့္သင့္တယ္လို႕မင္းထင္သလဲ။ တကယ္က How long ဟာ we should wait နဲ႕သာတြဲ၍ဒီေမးခြန္းကို ေမးသင့္တယ္လို႕က်ေနာ္တို႕ထင္ႏုိင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ How long ဟာ do you think နဲ႕တြဲေမးတာကို ေလ့လာရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ၽWhat did you say (that) you wanted for Christmas?ခရစ္စမတ္အတြက္ ဘာေတြလုိတယ္လို႕မင္းေျပာခဲ့သလဲ။ အဲဒီေမးခြန္းေတြမွာ အေရွ့ဆုံးမွာ ပါတဲ့ အေမးစကားလုံးဟာ that clause မွာပါတဲ့ အေၾကာင္းအရာနဲ႕ဆက္စပ္ေမးခြန္းျဖစ္တာ က်ေနာ္တို႕ သတိျပဳၾကရပါ့မယ္။ အဲဒီ that clause ပါတဲ့ ေမးခြန္းမွာ တခါတေလမွာ that ကို ခ်န္ထားပစ္ခဲ့သလို တခါတရံထည့္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ that ဟာ that ေနာက္မွာပါလာတဲ့ လက္ေအာက္ခံ၀ါက်ရဲ႕ subject ေပါက္သြားေစႏုိင္ရင္ေတာ့ that ကို ခ်န္ကိုခ်န္ပစ္ခဲ့ရပါ့မယ္။ Who do you think is outside? အျပင္မွာဘယ္သူလို႕ မင္းထင္သလဲ။ What do you suppose will happen now? အခုအခ်ိန္မွာဘာေတြျဖစ္လာမယ္လို႕ မင္းထင္သလဲ။
စာကိုဒီေနရာမွာေရးပါ ေခါက္ထားမည္႔စာကိုဒီေနရာမွာေရးပါ

ကားသီအိုရီစကားလုံးမ်ား ၂

ဒီတပါတ္မွာေတာ့ ကားသီအိုရီစကားလုံးမ်ား ကုိျပန္ေရးဖို႕ စိတ္ကူးရခဲ့းသလို ေတာ္ေတာ္လည္း ျပန္အားယူပီးေရးခဲ့ပါတယ္။ ႏွစ္သစ္ကူး အိမ္မွာ အတူတူစားၾကေသာက္ၾကစကားစျမည္က်ၾကရင္း လာလည္သူ ရခိုင္အမ်ဳိးသား ကိုထြန္းေရႊက ကားသီအိုရီကို ျမန္မာျပန္ေလ လို႕ ေတာင္းဆိုအားေပးရင္းေျပာလာသည့္အတြက္ ေရးလိုစိတ္ေတြျပန္ေပၚလာပါတယ္။ အမ်ားအက်ဳိးအတြက္ တျပားတခ်ပ္မွမရေသာအလုပ္ကို ေစတနာေရွ႕ထား၍လုပ္တတ္ေသာ စိတ္က တေန႕တခ်ိန္မွာေတာ့ မိမိအတြက္လည္း တစုံတရာအက်ဳိးျဖစ္မည္ဟု ယုံၾကည္မိပါသည္။ မျဖစ္လည္း အမ်ားတြက္အက်ဳိးရွိသြားသည္ကလည္း ရည္ရြယ္ခ်က္ေပါက္ေျမာက္သြားသည္မဟုတ္လား။ ရ႕ည္ရြယ္ခ်က္တခု ေပါက္ေျမာက္ေအာင္ျမင္ေအာင္လုပ္တတ္ေသာ အက်င့္တခုမိမိတြင္ ရလာသည္မဟုတ္ပါလား အခုကိုပင္ ဒီစာေရးႏုိင္ေအာင္ ေကာင္းမြန္သည့္အလုပ္တခုျဖစ္သည့္ စာဖတ္ျခင္းစာေရးျခင္း အလုပ္တခုကို မိမိလုပ္ျဖစ္ေနသည္မဟုတ္ပါလား။ ေျပာေနတာၾကာ ပါသည္။ နိဒါန္းေတြရွည္ေနမည္ လိုရင္းကိုသြားၾကရေအာင္။ ဒီတပါတ္မွာ က်ေနာ္ေရးသားတင္ျပမည့္ စာလုံး ၂၇၀ ေက်ာ္အနက္မွ တတိယစာလုံးကေတာ့ alkohol (alcohol) အရက္ ဆိုသည့္ စကားလုံးျဖစ္သည္။

 Alkohol
0,2 promille -grennse
Alkohol er det vanligste  rusmiddelet i vår kultur, og reduserer allerede ved 0,2 promille vår evne til å løse oppgaver. Effekten av alkohlol  øker med stigende konstrasjon i blodet.Følgende virkninger av alkohol er typisk:

• Endret stemningsleie
• Redusert konsentrasjonsevne og kortidshukommesle
• Nedsatt læringsevne
• Sløvet kritiske sans
• Økt impulsivitet og aggressivitet 
  Bakrus er ettervirkninger av større alkoholinntak. Presentasjonsevnen nedsatt og kjøreferdighetene redusert, selv om alkoholen er ut av kroppen. Konsentrasjonen av alkohol i blodet minker med 0,1- 0,15 promille for hver time.
  Alcohol
  Alcohol and drug
  Alcohol is the most common intoxicant in our (Norwegian) culture and even with a blood alcohol content as low as 0,2 % our ability to solve problems is impaired. the effect of alcohol increases as its consentrasjon in the blood rises. The following are typical effects of alcohol. 
• mood change
• loss of concentration and short-term memory
• loss of learnings
• blunted critical sense
• increased impulsiveness and aggressionA hangover is the result of a major intake of of alcohol the previous day. Performance is greatly reduced and drivingt skill impaired, although the alcohol is out of your body. The concentration of alcohol in the blood decreases by 0.1 to 0.15% per hour.
  အရက္
  ၁ ပရိုမီးလဲ (promille) ဆိုတာက အရက္ ၁ ယူနစ္ရဲ႕ တစ္ေထာင္ပုံတပုံ ကိုေခၚတာျဖစ္ပါတယ္။ အရက္လစ္မစ္ဟာ ၀.၂ ပရိုမီလဲပဲဆိုေတာ့ အရက္ ၁ယူနစ္၇ဲ႕ ၅၀၀၀ ပုံတပုံဟာ လစ္မစ္ကန္႕သတ္ခ်က္ျဖစ္တယ္။ အရက္ဟာ က်ေနာ္တို႕(ေနာ္ေ၀)ယဥ္ေက်းမႈမွာ ႀကံဳေတြ႕ရေလ့ရွိတဲ့ မူးယစ္ေစတတ္တဲ့ယမကာတမ်ဳိးျဖစ္ပါတယ္။ ၀.၂ ပရိုမီလဲ ေလာက္အရက္ ခႏၶာကိုယ္ထဲမွာရွိေနတာေတာင္ အဲဒီအရက္ေလးေတာင္မွ ျပႆနာေတြကို ေျဖရွင္းႏုိင္တဲ့ က်ေနာ္တို႕ရဲ႕စြမ္းရည္ေတြကို အားနည္းေစပါတယ္။ (ဘာသာျပန္သူမွတ္ခ်က္-ဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္တို႕ေနာ္ေ၀မွာ ေတြ႕ရတတ္တဲ့ lett øl လို႕ေခၚတဲ့ ေပါ့ပါးတဲ့ ဘီယာမွာေတာင္ အရက္ရာခုိင္ႏႈန္း ၄% ထိပါေတာ့ ဒီေပါ့ပါးတဲ့ဘီယာကိုေသာက္ပီးအခ််ိန္မွာေတာင္ ကားေမာင္ဖို႕အဆင္သင့္ျပန္ျဖစ္ေအာင္ အေတာ္ေစာင့္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ) ေသြးထဲမွာ အရက္ပါ၀င္မႈသိပ္သည္းဆျမင့္တက္လာတာနဲ႕အမွ် အရက္၇ဲ႕ထိေရာက္မႈပမာဏဟာလည္း ျမင့္တက္လာပါတယ္။ ေအာက္မွာေဖၚျပထားတာေတြကေတာ့ ႀကံဳေတြ႕ရေလ့ရွိတဲ့အရက္၇ဲ႕သက္ေရာက္မႈေတြပါပဲ။
  ခံစားမႈေျပာင္းလဲျခင္း။ အာရုံစူးစိုက္မႈနဲ႕ေရတိုမွတ္ၫဏ္ဆုံးရႉံးျခင္း။ ေလ့လာသင္ၾကားျခင္းစြမ္းရည္မ်ားဆုံးရႉံးျခင္း။ ေ၀ဖန္ပိုင္းျခားႏုိင္
  ေသာစြမ္းရည္မ်ား တုံးသြားေစျခင္း။ စိတ္လိုက္မာန္ပါလုပ္ျခင္းႏွင့္ ရန္လိုတတ္ျခင္းမ်ားကို တိုးပြားေစျခင္း။ စသည္တို႕ျဖစ္သည္။
  ေနာက္တရက္တြင္ အရက္နာက်ေနတတ္ျခင္းသည္ အရက္ေသာက္ထားျခင္း၏ အက်ဳိးဆက္ျဖစ္ေပသည္။ အရက္သည္ ခႏၶာကိုယ္ထဲမွထြက္သြားေသာ္လည္း လုပ္ကိုင္ႏုိင္ျခင္းမ်ား ႀကီးမားစြာ ေလ်ာ့နည္းေစတတ္ပီး ယာဥ္ေမာင္းျခင္းစြမ္းရည္အား အားနည္းေစပါသည္။ ေသြးထဲမွအရက္မ်ားတျဖည္းျဖည္း ေလ်ာ့နည္းသြားျခင္းသည္ တနာရီလွ်င္ ၀.၁ ပရိုမီလဲမွ ၀.၁၅ ပရိုမီလဲ အထိသာရွိေပသည္။ ထားမည္႔စာကိုဒီေနရာမွာေရးပါ ေခါက္ထားမည္႔စာကိုဒီေနရာမွာေရးပါ

က်ေနာ္လွန္ေလွာၾကည့္မိေသာ အဂၤလိပ္စကားလုံးမ်ား (၃)

က်ေနာ္လွန္ေလွာၾကည့္မိေသာ အဂၤလန္စကားလုံးမ်ား(၃)တြင္ေတာ့  က်ေနာ္တို႕သိထားသည့္ water ဆိုသည့္ ေ၀ါဟာရကို က်ေနာ္တို႕ဳသိထားသည္မွာ ေရတြက္မရနာမ္ (uncountable)  ေရအျဖစ္ႏွင့္သာ က်ေနာ္တို႕နားလည္ထားၾကေပသည္။ water ကို waters အမ်ားကိန္းနာမ္အျဖစ္အသုံးရွိသည္ကို က်ေနာ္ဒီတပတ္တြင္တင္ျပလိုပါသည္။
(1) waters (pl) the water in a particular lake river, sea or ocean( တစုံတခုေသာ ျမစ္၊ ပင္လယ္ သို႕မဟုတ္ သမုဒၵရာတို႕တြင္ ေတြ႕ရေသာ ေရ။ : the grey water of the River Clyde. ကလိုက္ျမစ္အတြင္းမွ အညိဳေရာင္အေရ ။  This species is found in coastal waters around the Indian Ocean.  ထိုမ်ဳိးစုမ်ားကို အိႏၵိယသမုဒၵရာအနီးတ၀ိုက္ရွိ ပင္လယ္ကမ္းရိုးတန္းမွေရမ်ားတြင္ေတြ႕ရွိရသည္။
(2) waters (pl) an area of sea or ocean belonging to a particular country ႏုိင္ငံတႏုိင္ငံက ပိုင္ဆိုင္ေသာ ပင္လယ္သို႕မဟုတ္ သမုဒၵရာဧရိယာတခု။  We were still in British waters. က်ေနာ္တို႕အားလုံးဟာ အဂၤလိပ္ေရပိုင္နက္မွာရွိေနဆဲပဲျဖစ္တယ္။ Fishing in international waters ႏုိင္ငံတကာေရပိုင္နက္တြင္ ငါးဖမ္းျခင္း။  territorial waters - noun (pl) the parts of a sea or an ocean which are near a country's coast and are legally under its control ပင္လယ္ေရပိုင္နက္ - ႏုိင္ငံတႏုိင္ငံ၏ ပင္လယ္ကမ္းရိုးတန္းအနီးတြင္တည္ရွိေသာ၊ ၄င္းႏုိင္ငံ၏ထိန္းခ်ဳပ္မႈေအာက္တြင္ရွိေသာ ပင္လယ္တခု သို႕မဟုတ္ သမုဒၵရာတခု အစိတ္အပိုင္းမ်ား။
waters ဆိုေသာ စကားလုံးအား တင္ျပၿပီးေနာက္ ေနာက္ထပ္တင္ျပလိုေသာ စကားလုံးတခုမွာ indiscriminate ဆိုေသာ စကားလုံးျဖစ္ပါသည္။ discriminate ကိုလူအမ်ားသိထားသည္မွာ ခြဲျခားဆက္ဆံျခင္း ဥပမာလိင္အရ ခြဲျခားဆက္ဆံျခင္း ေယာက္်ားကို ဦးစားေပး၍မိန္းမကို ႏွိမ္၍ဆက္ဆံျခင္း။ ဘာသာေရး လူမ်ဳိးေရးအရ ခြဲျခားဆက္ဆံျခင္း။ အစသျဖင့္ နားလည္ထားၾကသျဖင့္ ၄င္းအဓိပၸါယ္နွင့္ ဆက္စပ္ကာ ေျပာင္းျပန္အဓိပၸါယ္ျဖစ္သြားမည္လား စဥ္းစားေကာင္းစဥ္းစားနုိင္ပါသည္။ ယင္းသို႕စဥ္းစားပါက discriminate သည္ အႏႈတ္လကၡဏာေဆာင္ေသာအဓိပၸါယ္ကိုေပးသျဖင့္ indiscriminate သည္ လိင္၊ဘာသာေရးအရ၊လူမ်ဳိးေရးအရ မခြဲျခားမဆက္ဆံျခင္း ဆိုသည့္ အေပါင္းလကၡဏာေဆာင္ေသာ အဓိပၸါယ္ကိုေပးမည္လားဟု အေတြးေပၚလာႏုိင္ပါသည္။ indiscriminate ဆိုေသာ စကားလုံးသည္ ခြဲျခားမႈမျပဳသည့္ အဓိပၸါယ္ကိုေတာ့ေပးပါသည္။ သို႕ေသာ္ ယင္းသည္ မခြဲျခားသင့္သည္ကို မခြဲျခားျခင္း မဟုတ္ဘဲ ခြဲခြဲျခားျခား စဥ္းစားသင့္သည္ကို ခြဲခြဲျခားျခားမစဥ္းစားျခင္းျဖစ္သျဖင့္ အႏႈတ္လကၡဏာေဆာင္ေသာ အဓိပၸါယ္ထပ္ထြက္ထားျပန္သည္။ အဓိပၸါယ္အတိအက်မွာ doing action without thought about what the result may be especially when it causes people to be harmed - တခုခု၏အက်ဳိးရလာဒ္ကို ေသေသခ်ာခ်ာခြဲခြဲျခားျခား မစဥ္းစားဘဲ အထူးသျဖင့္ လူအမ်ားထိခိုက္နာက်င္မည္ကို မစဥ္းစားဘဲ အျပဳအမူမ်ားကို ျပဳမူေဆာင္ရြက္ျခင္း။ ဤေနရာတြင္မူ ခြဲခြဲျခားျခားစဥ္းစားသင့္သည္ကို မခြဲျခားေတာ့သည္ကို က်ေနာ္တို႕သတိျပဳမိမည္ျဖစ္ပါသည္။  indiscriminate attacks on motorists by youths throwing stones လူငယ္မ်ား၏ယာဥ္ေမာင္းသမားမ်ားအေပၚ၌ေက်ာက္ခဲမ်ားျဖင့္ ပစ္ေပါက္သည့္ မဆင္မျခင္တိုက္ခိုက္မႈ။ Doctors have been criticized for their indiscriminate use of antibiotics. ဆရာ၀န္မ်ားသည္ သူတို႕၏ပဋိဇိ၀ေဆးမ်ားမဆင္မျခင္သုံးစြဲမႈအတြက္ အေ၀ဖန္ခံေနရသည္။
ယခုေနာက္ဆုံးတလုံးမွာ indeterminate ဆိုသည့္စကားလုံးျဖစ္ပါသည္။ determinate သည္ ပိုင္းပိုင္းျဖတ္ျဖတ္ဆုံးျဖတ္ထားသည္။ သံႏၷိဌာန္ရွိရွိဆုံးျဖတ္ထားသည္။ စသည့္ အဓိပၸါယ္ကိုရသျဖင့္ indeterminate သည္ determinate ၏ဆန္႕က်င္ဘက္အဓိပၸါယ္အျဖစ္ ပိုင္းပိုင္းျဖတ္ျဖတ္မရွိေသာ ေ၀ေ၀၀ါး၀ါးႏုိင္ေသာဟူေသာ အဓိပၸါယ္ထြက္ႏုိင္သည္ဟု အဘိဓာန္လွန္မၾကည့္ဘဲ ခန္႕မွန္းေျပာဆိုႏုိင္ေပသည္။ ဤတခါတြင္ေတာ့ အမွန္တကယ္လည္းယင္းသို႕ေသာ အဓိပၸါယ္ႏွင့္နီးစပ္စြာထြက္သည္ကိုေတြ႕ရေပသည္။ အဓိပၸါယ္ကိုၾကည့္ၾက၇ေအာင္ that cannot be identified easily or exactly - တိတိက်က်လြယ္ကူစြာအဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆို၍မရႏုိင္ေသာ ဟုအဓိပၸါယ္ရေပသည္။ Her eyes were an indeterminate color. သူမ၏မ်က္လုံးသည္ မည္သည့္အေရာင္ျဖစ္သည္ဟုေျပာရခက္ေသာ အေရာင္ျဖစ္ေပသည္။ She was a tall woman of indeterminate age. သူမသည္ အသက္အရြယ္မည္မွ်ျဖစ္သည္ဟု တိတိက်က်ခြဲျခားမေဖၚျပႏုိင္ေသာ အရပ္ရွည္သည့္ အမ်ဳိးသမီးတဦးျဖစ္ေပသည္။
ထိုေၾကာင့္ အဂၤလိပ္နာမ၀ိေသသန တလုံးအေ၇ွ႕တြင္ in (surfix) အျဖစ္ေပါင္းထည့္လာပါက နဂိုမူလ နာမ၀ိေသသနအဓိပၸါယ္ အႏႈတ္လကၡဏာေဆာင္ေသာအဓိပၸါယ္ထြက္သလို အႏႈတ္လကၡဏာေဆာင္ေသာအဓိပၸါယ္လိုက္ထြက္သည္ရွိသလို မူလအဓိပၸါယ္ႏွင့္ ဆန္႕က်င္ဘက္နီးနီးအဓိပၸါယ္ထြက္သည္လညး္ရွိသျဖင့္ adjective တလုံး၏အေရွ႕တြင္ in ေပါင္းထည့္လာပါက မူလအဓိပၸါယ္ႏွင့္ ဆန္႕က်င္ဘက္ထြက္မည္ဟု အၾကမ္းမ်ဥ္းအဓိပၸါယ္ေကာက္မယူဘဲ အဘိဓာန္ေသေသခ်ာခ်ာလွန္ေလွာၾကည့္ရႈကာ ကိုယ့္နားလည္မႈႏွင့္ တိုက္ဆိုင္စစ္ေဆးကာ အဓိပၸါယ္ကို နားလည္ယူသင့္သည္ဟု ထင္ျမင္မိေၾကာင္းထင္ျပလိုပါသည္။
 ေဖာ္ထားမည္႔စာကိုဒီေနရာမွာေရးပါ ေခါက္ထားမည္႔စာကိုဒီေနရာမွာေရးပါ

ကားသီအိုရီစကားလုံးမ်ား ၁

ဒီတပတ္မွာေတာ့ ေနာ္ေ၀မွာေနတဲ့ ျမန္မာျပည္သားတိုင္းရင္းသားညီအစ္ကိုေမာင္ဘြားမ်ား ကားလိုင္စင္ေျဖတဲ့ေနရာမွာ တတ္ႏုိင္သမွ် ကူညီလို႕ရေအာင္လို႕(၂၀၀၉ခုနွစ္ထုတ္) ကားသီအိုရီစာအုပ္မွာထုတ္ႏႈတ္ထားတဲ့ အဓီက စာလုံး၂၇၀ ခန္႕ကို က်ေနာ္ တျဖည္းျဖည္း ခ်င္းေရးသားတင္ျပသြားပါ့မယ္။ ဒီေန႕မွာေတာ့ A စာလုံးကေနပဲစပါ့မယ္။ ပထမဦးဆုံး စာလုံးကေတာ့ အဲဒီ ၂၀၀၉ခုႏွစ္ထုတ္စာအုပ္ စာမ်က္နွာ ၂၅ က ABS-bremser ဆိုတဲ့ စကားလုံးပါ။ အဲဒီစာအုပ္မွာ ေရးသားထားတာက
Moderne biler har antiblokkeringssystem (ABS) som bidrar til optimal bremsing uansett føreforhold. Sensorer på alle hjulene informerer en datamaskin om hvor rast hjulene ruller eller om de er i ferd med å låse seg.
(English) လိုနဲ႕ေရးသားတဲ့ စာအုပ္ေတြမွာေတာ့ Modern cars have an anti-lock braking system (ABS) which makes for optimal braking regardless of road conditions. Sensors on all four wheels inform a computer how quickly the wheels are turning and whether they are in the process of locking.
အဓိပၸါယ္ကေတာ့ -  ဒီေန႕ေခတ္ေပၚကားေတြမွာ လမ္းအေျခအေန ဘယ္လိုပဲျဖစ္ေနျဖစ္ေန အေကာင္းဆုံး အသင့္ေတာ္ဆုံးဘရိတ္ဆြဲျခင္းကို ျဖစ္ထြန္းေပၚေပါက္ေစတဲ့ ဘရိတ္ပိတ္ဆုိ႕ေနျခင္း (တနည္းအားျဖင့္ ဘရိတ္လုံး၀ကပ္သြားျခင္း)ကို ဆန္႕က်င္တဲ့ စနစ္တခုရွိတယ္။ အဲဒီစနစ္မွာ ဘီးအားလုံးမွာတပ္ဆင္ထားတဲ့ အလင္း အပူဖိအားတို႕ကို အာရုံခံတုန္႕ျပန္တတ္တဲ့ ကိရိယာ (sensors)မ်ားဟာ ကားဘီးဘယ္ေလာက္ျမန္   ျမန္လည္ပတ္ေနတာကိုလည္းေကာင္း ဘရိတ္ကကားဘီးအားဘယ္ေလာက္သြားကပ္ပီး ဘရိတ္ဆြဲေနျခင္းျဖစ္ စဥ္မည္ကဲ့သုိ႕ျဖစ္ေနသည္ကိုလည္းေကာင္းကြန္ျပဴတာကို သတင္းပို႕လ်က္ရွိပါသည္။

Aktpågivende စာမ်က္ႏွာ ၉၃ မွာပါပါတယ္။ အဲဒီမွာေရးသားေဖၚျပထားတာကေတာ့ Aktpågivende i grunnregelen er det samme som å være oppmerksom. Under kjøring må føreren skaffe seg informasjon om trafikken foran, på siden og bak bilen. Han eller hun må skille ut det som er viktig i en stadig strøm av inntrykk.

(English) လိုနဲ႕ေရးသားတဲ့ စာအုပ္ေတြမွာေတာ့ Alert လုိ႕အဓိပၸါယ္ရပါတယ္။ အေသးစိတ္ရွင္းလင္းတာကေတာ့ In the basic rule, alert means paying attention. A driver must obtain informasjon from the traffic in front, behind and on both sides of the car. He or she must pick out what is important in a steady stream of impressions.
အဓိပၸါယ္ကေတာ့ အေျခခံစည္းမ်ဥ္းတြင္ Aktpågivende (Alert) ဆိုတာဟာ သတိရွိေနျခင္း သတိျပဳမိေနျခင္း လို႕ဆိုလိုပါတယ္။ ဘာကိုသတိျပဳေနရမလဲဆိုေတာ့ ကားေမာင္းသမားတဦးဟာ ကိုယ့္ကားရဲ႕အေရွ႕မွာ၊ ေဘးႏွစ္ဖက္မွာ ပီးေတာ့ ကိုယ့္ကားေနာက္မွာ ဘာေတြျဖစ္ေနသလဲဆိုတဲ့ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြကို သတိျပဳေနရမယ္ အာရုံကပ္ထားႏုိင္ရမယ္ဆုိလိုတာပါပဲ။ ကားေမာင္းသမား (သူ သို႕မဟုတ္ သူမ)ဟာ ကားေမာင္းေနစဥ္ တခ်ိန္လုံးေတြ႕ၾကံဳသိျမင္ေနရတဲ့အထဲမွ ဘာဟာအေရးႀကီးသလဲဆိုတာကို ေရြးခ်ယ္ေကာက္ယူရမယ္ ဆိုတာပါပဲ။

က်ေနာ္တျဖည္းျဖည္းခ်င္းတပတ္ပီးတပတ္ေရးသားတင္ျပသြားပါ့မယ္။ ဒီတပတ္ေတာ့ ဒီေလာက္နဲ႕ပဲနားပါရေစ။ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။
ေက်ာ္ထင္
၀၀၄၇ ၉၉၂၅၁၉၈၈