ေနာ္ေ၀မွခက္ခဲေသာကားလိုင္စင္

ေနာ္ေ၀ႏိုင္ငံတြင္ ကားလိုင္စင္လုပ္ရတာ အရမ္းခက္ခဲတယ္ဆိုတာ လူတိုင္းသိၾကပါတယ္။ က်ေနာ္ရဲ႕အေတြ႕အႀကံဳတခ်ဳိ႕ကို မွ်ေ၀ရင္း ကားလိုင္စင္ရေအာင္ႀကိဳးစားေနၾကေသာ ျမန္မာႏုိ္င္ငံသားမ်ားအား တတ္ႏုိင္သမွ် ကူညီပါရေစ။ တခ်ဳိ႕ေသာကားလိုင္စင္ျပဳလုပ္ေရးအတြက္သီအိုရီဆိုင္ရာမ်ားေမးခြန္းမ်ားကို ျမန္မာဘာသာျပန္ထားတာရွိေသာ္ျငားလည္းပဲ ေနာ္ေ၀ႏုိင္ငံ၏ လမ္းဌာန၏ တရား၀င္ခြင့္ျပဳခ်က္မရဘဲႏွင့္ က်ေနာ္အမ်ားသို႕ေ၀ငွရန္အခက္အခဲရွိေနပါတယ္။ ဒီေနာ္ေ၀ႏုိင္ငံမွာက ဘာမဆို (Det får lov...)ဒက္ေဖါေလာ လား ဒက္ေဖါအီးကဲေလာ (Det får ikke lov...)လားဆိုပီး လုပ္ခြင့္ရွိမရွိဆိုတာက အရမ္းအေရးႀကီးတဲ့အတြက္ က်ေနာ္ျပန္တာမွန္တာမွားတာက ေနာက္မွ က်ေနာ့မွာ အဲလိုဘာသာျပန္ၿပီးအမ်ားကို ျဖန္႕ေ၀ခြင့္ရွိမရွိဆိုတာက အရင္ျဖစ္တဲ့အတြက္ က်ေနာ့အေနနဲ႕ဘာသာျပန္ထားတာတခ်ဳိ႕ရွိတာေတြကို မွ်ေ၀ေပးခ်င္ေသာ္လည္း မွ်ေ၀ေပးဖို႕အခက္အခဲရွိေနပါတယ္။ တကယ္လို႕ လူပုဂၢိဳလ္အလိုက္တဦးခ်င္းအေနျဖင့္က်ေနာ့္အား ေပးဖတ္ရန္ ပန္ၾကားလာပါက အခမဲ့မ်ွေ၀ေပးသြားမွာျဖစ္ပါတယ္။ က်ေနာ္ဟာ ကားသီအိုရီကုိ လြန္ခဲ့တဲ့ ၂ႏွစ္ခန္႕က ခရစ္စမတ္ေဟာလီးေဒး (ေနာ္ေ၀အခၚအားျဖင့္ဆိုလွ်င္ ယူးလယ္ဖယ္ရီယာ jule ferie) www.prove.no မွာ ေမးခြန္းေတြကို တယ္လီဖုန္းက တဆင့္ေငြေပးေခ်၍ တလတာအတြက္ ၂၉၉ ခရိုနာေပးကာ ၀ယ္ယူကာ ေမးခြန္းမ်ားကို ေျဖၾကားျခင္းကို အျပန္ျပန္အလွန္လွန္ ေလ့က်င့္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီမတိုင္ခင္ကတည္းက အဲဒီ www.prove.no ကေပးတဲ့ အခမဲ့ေမးခြန္း ၁၀၀ ေက်ာ္ေက်ာ္ခန္႕အား ေျဖဆိုေလ့က်င့္ခဲ့ၿပီးမွ အဲဒီ၂၀၁၀ ခုႏွစ္ဒီဇင္ဘာလတြင္ တလတာ ၀ယ္ယူကာေလ့က်င့္ပီး ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလ၂၅ ရက္ေန႕မွာ ေနာ္ေ၀ႏိုင္ငံ ဘာဂင္ၿမိ႕က လမ္းဌာန (Statenvegvesen, Bergen) ၀င္ေျဖကာ ေမးခြန္း ၄၅ ခုအနက္ ၃၉ ခုမွန္ ၆ ခုမွားကာတႀကိမ္တည္းနဲ႕ ေအာင္ျမင္ခဲ့ပါတယ္။ သီအိုရီက တႀကိမ္တည္းနဲ႕ေအာင္ျမင္ခဲ့တယ္ဆိုပီး အထင္မႀကီးလုိက္ပါနဲ႕။ လက္ေတြ႕ကို က်ေနာ္ ၄ ႀကိမ္ေတာင္ေျဖခဲ့ရပီးမွ ေအာင္ျမင္ခဲ့ပါတယ္။ အဓိက အခက္အခဲကေတာ့ က်ေနာ္က အသက္ ၄၃ ႏွစ္မွ ကားစေမာင္းပီး က်ေနာ္ oppkjøring ေခၚလက္ေတြ႕ေျဖတဲ့အခ်ိန္မွာေတာ့ အသက္ ၄၅ ေတာင္ေက်ာ္ေနပီ။ အဲဒီေတာ့ traffic situation ေခၚ ယာဥ္သြားလာေနမႈအေျခအေနကို အကဲျဖတ္တဲ့ေနရာမွာ လူငယ္ေတြေလာက္သြက္လက္ေအာင္ဘာသာျပန္နားလည္မယူႏိုင္ေတာ့တာပါပဲ။ ဒါေၾကာင့္က်ေနာ္က ဒီေနာ္ေ၀ႏုိ္င္ငံမွာ ကားလိုင္စင္လုပ္မယ္လုိ႕ရည္ရြယ္ခ်က္ရွိသူမ်ား ျဖစ္ႏိုင္မယ္ဆိုရင္ ေစာေစာေမာင္းသင္တာေကာင္းပါတယ္။ က်ေနာ့္ရဲ႕ ကားေမာင္းသင္ေပးတဲ့ဆရာေျပာတာကလည္းပဲ အရြယ္ငယ္ရင္ ခုနကေျပာတဲ့ traffic situation ကိုနားလည္ယူတဲ့ေနရာမွာ ပိုပီးသြက္လက္ျမန္ဆန္ပီးေတာ့ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ခ် လက္ေတြ႕လုပ္ေဆာင္ဆိုတဲ့ (sense,perceive,assess and decide,manoeuvre) ေနာ္ေ၀လိုဆုိရင္ေတာ့ (sanse,oppfatte,vurdre, beslutte og å manøvrere) ဆိုတာကို ေဆာင္ရြက္တဲ့ ေနရာမွာ လူငယ္က လူႀကီးထက္ပိုမိုအခ်ိန္ကိုက္အရည္အေသြးရွိရွိေဆာင္ရြက္ႏုိင္တယ္ဆိုတာပါပဲ။ ဒါေၾကာင့္ သင္ဖို႕ရည္ရြယ္ခ်က္ရွိရင္ရင္ ေစာေစာသင္ၾကေစခ်င္ပါတယ္။ ခုနက အျပည့္အစုံေျပာရင္ အခ်က္ ၅ ခ်က္ပါတဲ့ ျဖစ္စဥ္ကို ယာဥ္ေမာင္းျဖစ္စဥ္ (driving process)(kjøreprosessen) လို႕ေခၚပါတယ္။ ျမန္မာလိုျပန္ေျပာရရင္ (ယာဥ္သြားလာေနမႈအေျခအေနကိုသိရွိခံစားနားလည္အကဲျဖတ္ဆုံးျဖတ္ခ်က္ခ်လက္ေတြ႕လိမ္မာပါးနပ္စြာလုပ္ေဆာင္) လို႕အဓိပၸါယ္ရပါတယ္။ ေနာက္တခုက်ေနာ္ေျပာခ်င္တာက က်ေနာ္ လက္ေတြ႕ေမာင္းေျဖတာ ၄ ႀကိမ္ေတာင္ေျဖခဲ့ရေတာ့ က်ေနာ္က်ခဲ့တဲ့အႀကိမ္ေတြမွာဘာေတြမွားခဲ့ပါသလဲ။ အဓိက က်ေနာ္မွားခဲ့တာေတြကေတာ့ အ၀ိုင္း (Rundkjøring)ေတြမွာ plassering ေခၚေနရာခ်မွားတာပါပဲ။ ၃ ႀကိမ္စလုံးလိုလိုမွာ အဲဒီအမွားေတြခ်ည္းပဲထပ္ခါထပ္ခါျဖစ္ခဲ့ေတာ့ အ၀ုိင္းေမာင္းျခင္းသင္ခန္းစာ ကို သီအိုရီေအာင္ထားပီးခဲ့ေသာ္ျငားလည္း အထပ္ထပ္အခါခါျပန္ဖတ္ကာ လက္ေတြ႕ျပန္ေမာင္းက်င့္သင္ကာ ေအာင္ေအာင္ေျဖခဲ့ရပါတယ္။ ေမာင္းသင္ျခင္းျဖစ္စဥ္ကို ျဖတ္သန္းေနစဥ္မွာလည္း မိမိကို္ယ္မိမိ ပိုမတြက္ဖို႕ (overvurdering)မလုပ္ဖို႕နဲ႕ ေလ်ွာ့တြက္ျခင္း (undervurdering)မလုပ္ဖို႕လဲလုိပါတယ္။ အရိွကိုအရွိအတိုင္း အမွန္ကို အမွန္အတိုင္း အကဲျဖတ္ (realistic assessment)လုပ္ဖို႕လုိပါတယ္။ က်ေနာ့္ရဲ႕ တင္ျပမႈမ်ားမွာ အဂၤလိပ္လိုနဲ႕ ေနာ္ေ၀လိုေရာေထြးပါေနေသာ္လည္း တင္ျပတဲ့ ေနာ္ေ၀ စကားလုံး အဂၤလိပ္စကားလုံးအားလုံးကို ျမန္မာလိုျပန္ေပးထားတဲ့အတြက္ စာဖတ္သူမ်ား နားလည္ယူႏုိင္လိမ့္မယ္လို႕ေမွ်ာ္လင့္မိပါတယ္။ အမိျမန္မာႏုိင္ငံမွေနာ္ေ၀တြင္အေျခခ်လာေရာက္ေနထိုင္ပီး ယာဥ္ေမာင္းလိုင္စင္ေျဖဆိုသူမ်ားအားလုံး ယာဥ္ေမာင္းလိုင္စင္ေအာင္ျမင္စြာေျဖဆိုရရွိနိုဳင္ၾကပါေစလို႕ ဆုမြန္ေကာင္းေတာင္းေပးလိုက္ပါတယ္။ အႀကံျပဳေဆြးေႏြးလိုသူမ်ားဖိတ္ေခၚအပ္ပါတယ္။ အီးေမးလ္ kyawhtin08@gmail.com tel 99251988 skype kyaw.htin (ေနာက္တႀကိမ္အျမန္ဆုံးတင္ျပေပးႏုိင္ေအာင္ႀကိဳးစားပါ့မယ္ခင္ဗ်ား) ေခါက္ထားမည္႔စာကိုဒီေနရာမွာေရးပါ